Олоҥхо — баай ис хоһоонноох ураты айымньы. Олоҥхо саха омук үөскээһинин, бэриниилээх итэҕэлин, төрөөбүт айылҕабытыгар сүгүрүйүүнү, киһиэхэ сырдык эрэли үөскэтэр омукпут киэҥ туттуута буолар.
Амма Наахара нэһилиэгэр Саха омугун төрүт ырыатын-тойугун, дьүрүскэннээх хомуһун дьүрүһүтэр үрдүк көрдөрүүлээх «Үрүйэчээн» фольклорнай бөлөх араас таһымнаах күрэхтэргэ, тэрээһиннэргэ ситиһиилээхтик кыттар. Бөлөҕү саха куттаах, бастыҥ салайааччы Туяра Мартынова сүүрбэ сыл анараа өттүгэр тэрийэн күн бүгүҥҥэ диэри салайар.
Манна сылын ахсын саҥаттан саҥа ааттар, чаҕылхай сулустар дьиримнээн тахсаллар. Туяра Захаровна үөрэппит оҕолоро өрөспүүбүлүкэ араас муннугар үлэлииллэр — хамсыыллар.
Олоҥхо декадатынан «Үрүйэчээн» фольклорнай ансаамбыл кыра бөлөҕүн оҕолоро иитиллибит уйаларыгар, ахтылҕаннаах «Дуораанчык» уһуйааҥҥа ыалдьыттаатылар. Барыга көхтөөх оҕолорбут биир дойдулаахпыт Юрий Борисов «Баһырҕастаах аттаах Баабый Баатыр» олоҥхону киһи сүргэтэ көтөҕүллэрин курдук толордулар. Маҥнайгы кылаас үөрэнээччитэ Ганя Пахомов чабырҕах ааҕан чаҕылыннарда, Даниель Никитин оһуокай этэн көрөөччүлэрин түмэ тарта. Кырачаан оҕолор оскуола үөрэнээччилэрин болҕойон иһиттилэр, үөрэн туран ытыстарын сылаас тыаһын бэлэхтээтилэр.
Бу буолар кэнчээри ыччаты кэрэҕэ — сырдыкка сыһыарыы, төрүт итэҕэли көлүөнэттэн көлүөнэҕэ иитии, сарсыҥҥы күҥҥэ эрэли үөскэтэр туохха да тэҥнэммэт үлэ.
Ирина Корякина — Олесова.