Балаҕан ыйыгар Узбекистаҥҥа тоҕус дойду күүстээхтэрин кытары күөнтэһэн өрөгөйдөөбүт Амма мадьыныларын чиэстээн-бочуоттаан уруйдаатылар.
Мадьыныларбытын күрэхтэн кэллэхтэрин утаа хара ааныттан Дьокуускайга чиэстээннэр, ааттара-суоллара аартык-аартык аайы айаатаабыта. Улуус таһымыгар хаһан чиэстииллэрин олохтоохтор ээр-сэмээр кэтэспиттэрэ ыраатта. Кэмниэ-кэнэҕэс күтүүлээх күн үүнэн, Тириэньэр күнүгэр даҕатан ыыттылар. Арай, дьоро күн сүрүн дьоруойа Анатолий Баишев сатаан кэлбэтэҕэ хомотто. Дьиҥинэн, кини күрэхтэһиигэ кыайбытын сэргэ, дьарыктаабыт ыччаттара аан дойдуга баһырхай кыайыыламмыттара – Анатолий Анатольевиһы тириэньэр быһыытынан үлэтин үнэн тиийбэт үрдүккэ таһаарар. Маны кытта кини дьиэ кэргэнинээн чөмпүйүөннээннэр хайа да спорт көрүҥүн историятыгар буолбатах, өтөрүнэн хатыланара да биллибэт ситиһиини оҥордулар.
Аан дойду ааттаахтарын кытары аат-суол былдьаһар түһүлгэҕэ 29 мэтээл оонньоммутуттан 24 кыһыл көмүһү Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандата туура тутан кэлбитэ. Ол иһигэр Амма мадьынылара биэс кыһыл көмүһү уонна биир боруонса мэтээли кэппиттэрэ. Маннык үрдүк таһымнаах күрэххэ бу биир улуус холугар баараҕай кыайыы!
Амма мадьыналара мас тардыһыытыгар өрдөөҕүттэн инники күөҥҥэ сылдьалларын, ханнык да түһүлгэҕэ өрүү дьоһуннук киирсэллэрин туһунан улуус баһылыга Степан Кузьмин бэлиэтээн туран: “Эһиил Москубаҕа буолуохтаах Норуоттар доҕордоһууларын аан дойдутааҕы оонньууларыгар мас тардыһыытын киллэрэр туһунан кэпсэтии баран эрэр. Бу, саха төрүт оонньуута Олимпиадаҕа киирэригэр улахан хардыы буолар”, — диэн эппитэ Амма мадьыныларыгар холуну тардынан өссө өрөйө-чөрөйөн биэрэргэ ыҥырыы курдук иһилиннэ.
Степан Николаевич махтал суруктарын кытары 300 тыһыынча солкуобай сууммалаах сертификаттары Анатолий Баишевка, Егор Баишевка, Татьяна Баишеваҕа, Дмитрий Неустроевка туттарда. Маннык махтал суруктаах буолан баран 200 тыһыынча солк. сууммаҕа сертификаты Айтал Антоновка уонна 100 тыһ. солк. сертификаты Норайана Трофимоваҕа биэрдэ. Онтон тириэньэрдэр Анатолий Баишев, Андрей Барашков, Афанасий Владимиров 100 тыһ. солк. сертификаттары ыллылар. Улуус баһылыга чөмпүйүөннэри иитэн таһаарбыт ийэлэргэ махтанан туран Баишевтар дьиэ кэргэттэрин ийэлэригэр Саргылаана Егоровнаҕа П.И. Емельянова аатынан түөскэ анньыллар бэлиэни туттарда, онтон Евдокия Афанасьевна Антоноваҕа улуус баһылыгын Махтал суругун биэрдэ.
Салгыы Амма нэһилиэгин баһылыга Михаил Артемьев тыл ылан чиэстээтэ. Кини Дмитрий Неустроевы уруккуттан ыра санаа ымыыта оҥостон сырсыбыт соруга — аан дойду чөмпүйүөнүн аатын ылбытынан уонна Анатолий Баишев кыыһынаан Татьяналыын аан дойду түһүлгэтин иккис төгүлүн кыайбыттарынан истиҥник эҕэрдэлээтэ. Итиэннэ мас тардыһыытын историятыгар номоххо кубулуйар чаҕылхай кыайыыны ылбыт Баишевтар дьиэ кэргэттэригэр 700 тыһыынча солкуобай сууммаҕа сертификаты туттарбытыгар саала иһэ ытыс тыаһынан өрө хабылла түстэ, “Ылыах дьон ылла… оннук-оннук…” диэн отур-ботур саҥалар иһилиннилэр. Михаил Алексеевич маны сэргэ чөмпүйүөннэргэ 100 тыһ. солк. сууммаҕа сертификаттары биэрдэ.
Нэһилиэк баһылыктара даҕаны туора турбакка, эҕэрдэҕэ кыттыһан көтөх муҥунан илдьэ кэлбит бэлэхтэрин туттардылар. Соморсун баһылыга Алексей Кононов биир дойдулааҕар, соморсуннар бастыҥ мадьыны кыыстарыгар Норайана Трофимоваҕа 60 тыһ. солк. сууммаҕа сертификаты туттарда. Атын баһылыктар бары кыттыгас наҕараадаларын анаатылар. Ол курдук, Абаҕа уонна Эмис нэһилиэгин баһылыктара Анатолий Баишевка, Чакырдаах Бөтүҥ баһылыктара Дмитрий Неустроевка, Болугурдаах Мээндиги баһылыктара Егор Баишевка, Алтаннаах Өнньүөс баһылыктара Татьяна Баишеваҕа, Дьулустан Юшков, Чапчылҕан уонна Сатаҕай баһылыга Айтал Антоновка, Сулҕаччылаах Покровка баһылыктара Норайана Трофимоваҕа 100-түү тыһыынча солкуобайдаах сертификаттары биэрдилэр.
Оройуон дьокутааттарын Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Владимир Колосов Ил Түмэн спортка уонна физическэй культуураҕа кэмитиэтин Бочуоттаах грамотатын Анатолий Баишевка, Махтал суруктарын Дмитрий Неустроевка, Егор уонна Татьяна Баишевтарга, Айтал Антоновка, Норайана Трофимоваҕа, Андрей Барашковка, Афанасий Владимировка туттарда. Онтон Тыа хаһаайыстыбатын управлениетын салайааччыта Ион Кононов Анатолий Баишевка 100 тыһыынча солкуобайы, эдэр сүөһүгэ сертификаттары Норайана Трофимоваҕа уонна Дмитрий Неустроевка биэрдэ. Амма улууһун уопсастыбаннай Сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Степан Бурнашев СӨ Уопсастыбаннай палаататын Бочуоттаах грамоталарын чөмпүйүөннэргэ туттарда. Амма улууһугар мас тардыһыытын Федерациятын салайар Игорь Анисимов кыайыылаах мадьыныларга 10-нуу тыһыынча солкуобай сууммаҕа сертификаттары биэрдэ. Маны таһынан чөмпүйүөннэр үлэлиир тэрилтэлэрин аатыттан, аймах-билэ дьонуттан үгүс бэлэх-туһах туттулар.
Дьоро күн эҕэрдэни таһынан чөмпүйүөннэргэ анаан Мария Кудрина тылларыгар, Исидор Варфоломеев матыыбыгар “Аан дойдуга Амматтан” уонна Алтаана Артемьев тылларыгар, Егор Неустроев-Тулуйхан матыыбыгар Алтаннааҕы “Иэйии” эр дьонун ансаамбыла “Мас тардыһыы” , Степанида Антонова-Пестерева, Дмитрий Наумов, Николай Нестерев Анатолий Стручков тылларыгар уонна Василий Татаринов матыыбыгар “Көрүҥ, сөҕүҥ, уруйдааҥ” ырыаларын бэлэхтээтилэр. Онтон хоһоонньут Дария Васильева-Амма Даайыс Татьяна Баишеваҕа анабыл хоһоонун сүрэхтээтэ.
Олег ЕГОРОВ