Алтан нэһилиэгин баһылыга Николай Карамзин түмүктэнэн эрэр 2024 сылга туох-ханнык үлэ ыытыллыбытын олохтоохторго билиһиннэрдэ. Отчуоту уопсайа 71 киһи кэлэн иһиттэ.
Дьаһалта үлэтигэр сүрүн соруктарынан «РФ олохтоох бэйэни салайыныы уопсай бириинсиптэрин туһунан» 131 №-дээх федеральнай сокуоҥҥа сөп түбэһиннэрэн боломуочуйалары толоруу буолар. Бастатан туран – нэһилиэнньэ олоҕун, куттала суох буолуутун боппуруостара, бүддьүөтү толоруу, нэһилиэги тупсарыыга дьаһаллары ылыныы, хаһаайыстыбаннай эбийиэктэр быыстала суох үлэлииллэрин хааччыйыы соруктара тураллар. Бу боломуочуйалар дьаһалта күннээҕи үлэтинэн, бары таһымнаах былаас уорганнарын, нэһилиэнньэни, дьокутааттары уонна нэһилиэк тэрилтэлэрин, уопсастыбаннай түмсүүлэрин кытта ыкса сибээһинэн ситиһиллэллэр. Нэһилиэк социальнай-экономическэй сайдыытын, туруктаах буолуутун уонна көдьүүһүн көрдөрүүтэ биллэн турар, бүддьүөт буолар. Бүддьүөт тыырыыта, бигэргэтиитэ, толоруута уонна хонтуруола РФ сокуонугар олоҕуран оҥоһуллар. Бу ааһан эрэр сылга кытыы сытар нэһилиэк диэтэххэ, «Ыраас уу», «Тыа сирин биир кэлим сайдыыта» судаарыстыбаннай бырагыраамалар нөҥүө үс улахан бырайыактар, ол иһигэр нэһилиэкпит Аан Аартыгын бэлиэтэ олоххо киирдэ, саҥа култуура дьиэтэ, ууну ыраастыыр ыстаансыйа тутулланнар түмүктэнэн эрэллэр. Баһылыгы кытары тэҥҥэ нэһилиэк тэрилтэлэрин салайааччылара бэйэлэрин үлэлэрин түмүгүн кэпсээтилэр. Ол курдук, орто оскуола дириэктэрэ Александр Шишигин, «Кэскил» оҕо уһуйаанын сэбиэдиссэйи солбуйааччыта Антонида Васильева, «Иэйии» култуура киинин дириэктэрин эбээһинэһин толорооччу Альберт Неустроев, ОДьКХ Алтаннааҕы учаастагын маастара Альберт Шишигин, амбулатория биэлсэрэ Федор Емельянов сыллааҕы түмүктэрин, ситиһиилэрин, кыһалҕаларын уонна кэлэр сыллааҕы былааннарын билиһиннэрдилэр.
Нэһилиэнньэттэн боппуруостар киирэннэр боротокуолга тиһилиннилэр. Ол курдук, сүрүн кыһалҕанан турар нэһилиэкпитигэр кэлии каадырдарга аналлаах уопсай дьиэ боппуруоһа, «Уу сүүрдэр» муостатын өрөмүөнэ, күн бүгүн үлэһиттэр олорор 4 кыбартыыралаах уопсай дьиэлэрэ хаарбах тутууга хаһан киллэриллэрин, сыбаалка суолун оҥоһуута, уу ыраастыыр ыстаансыйа уута биирдии ыалынан хаһан тиийэрин туһунан ыйытыктарга харда ыллылар. Отчуот мунньаҕа култуура киинигэр ыытылынна, маны тэҥинэн куйаар нөҥүө холбонно. Уопсайа 71 нэһилиэк олохтооҕо сылдьан отчуоту биһириибит диэн бэйэлэрин тус санааларын эттилэр.
Татьяна АТЛАСОВА