Отут аҕыс сыл буолан баран истиҥ көрсүһүү

Амма нэһилиэгин бочуоттаах олохтооҕо, СӨ үтүөлээх учуутала, СӨ бочуоттаах бэтэрээнэ, “Учууталлар учууталлара” бэлиэ хаһаайката, ССКП XXVII сийиэһин дэлэгээтэ Лидия Петрова соторутааҕыта кини олоҕор бэлиэ түгэн буолан ааспытын сэһэргээтэ. 


Лидия Васильевна Петрова өр сыл В.Г. Короленко аатынан Амма 1№-дээх орто оскуолатыгар уһатыллыбыт бөлөх, интернат иитээччититтэн саҕалаан нуучча тылын учууталыгар, онтон дириэктэригэр тиийэ үлэлээбитэ. Улууска бастакы үөрэхтээх психологтартан биирдэстэрэ буолар. Ол курдук Амма педгимназиятыгар психологынан тоҕус сыл үлэлээбитэ. Онно үлэлии сылдьан психологтартан аан бастакынан 1996 с. өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллыбыт «Учитель года» күрэххэ ситиһиилээхтик кыттыбыта, улууһун ааттаппыта. Манна кини «Мыслю. Творю. Познаю» диэн алын сүһүөх оҕо сааһыгар сөп түбэһиннэрэн өйү, дьоҕуру сайыннарар бырагырааманы оҥорон көмүскээбитэ. Бастакы кылаастан 11-с кылааска диэри нэдиэлэҕэ 1 чаас психология уруоктара ыытыллалларын ситиһии,  бу хас биирдии оҕо сайдыытыгар улахан олугу уурбута саарбаҕа суох, оҕо инники олоҕор бэлэмнэнии, сөптөөх идэни талыы, кэлэктиипкэ оҕо сөптөөх сыһыаны, миэстэтин булан сылдьарыгар улахан көмөлөөх этэ. Лидия Васильевна таһаарыылаах үлэтинэн 1986 сыллаахха ССКП XXVII сийиэһигэр дэлэгээтинэн талыллыбыта. Бу күннэргэ Саха сириттэн бу сийиэскэ сылдьыбыт үс дэлэгээт көрсөн, ирэ-хоро кэпсэттилэр, ааспыты ахтыстылар, өссө да көрсүөх буоллулар.

“Биһиги ССКП 27-с сийиэһигэр сылдьыбыт, билигин куоракка баар дэлэгээттэр, 38 сыл буолан баран көрүстүбүт. Дьиҥинэн көрсүһүөх буолбуппут ыраатта, өссө Прасковья Павловнабыт баар эрдэҕиттэн да, хайдах эрэ кыаллыбакка сылдьыбыта. Дьэ онтон бу, Ил Түмэн үбүлүөйдээх тэрээһиннэригэр Павел Петрович Шарин Төхтүртэн киирэн, Илья Фёдорович Корнилов кэлэн дьэ үһүө да буоллар муһуннубут. Арай Григорьева Люлия Николаевнабыт ол тэрээһиннэргэ эмиэ сылдьан, атын түбүгэ элбэх буолан кыайан кэлбэтэ. Онон үһүө да буолларбыт көрсөн, кэпсэттибит, сылаас чэйдээх остуол тула олорон ол кэмнэрбитин аҕынныбыт. Урукку үтүө, кэрэ кэмнэрбитин санаһан, сийиэс кэмигэр суруйбут дневниктэрбитин, ылбыт автографтарбытын көрөн, альбомнарбытын арыйан үтүө ахтыы киэһэтэ буолла.

 

Араас түгэннэри, хайдахтаах улуукан дьоннордуун алтыһан, автограф ылан, түүннэри министиэристибэлэринэн, ведомстволарынан накаастарбытын толоро айанныырбытын, онно киэһэ хойукка дылы туһааннаах салайааччылар биһиги кэлэрбитин кэтэһэн олороллорун, омук журналистарын кытары Останкиноҕа көрсүһүүбүтүн, “Звёзднай городокка” космонавтардыын көрсүһүү, бэлэмниир Кииннэрин киирэн көрөн сөҕүү-махтайыы, ИДьМ музейын сэдэх экспонаттарын көрүү, онтон да үгүс сэргэх көрсүһүүлэр тустарынан ахтан-санаан ааһарга бириэмэбит тиийбэтэ. Павел Петрович Төхтүрүгэр айанныыр буолан биэс чаас усталаах көрсүһүүбүт биллибэккэ ааста. Өссө да көрсүһүөх буолан тарҕастыбыт. Билигин да син сэнэх, олох үөһүгэр сылдьарбытыттан үөрдүбүт. Илья Фёдорович авиацияҕа үлэлээн баран кэнники сылларга Национальнай медицинскэй киин техническэй отделыгар үлэлээн, бу соторутааҕыта уурайбыт. Павел Петрович биһигиттэн саамай эдэрбит. Билигин даҕаны уопсастыбаннай үлэтэ элбэх. Мин даҕаны дьиэбэр биир кэм олорор соло суох. Икки ансаамбылга, «Чараҥ»уонна «Далбар» народнай , «Арчы» народнай хоругар ыллыыбын. Нэлиэлэҕэ иккитэ Арчы дьиэтигэр репетициялыыбыт, араас куорат культурнай тэрээһиннэригэр кыттабыт, концертыыбыт, фестивалларга, конкурстарга кыттабыт, гастроллуубут. «Чараҥ» ансамбылбыт салайааччыта өр кэмҥэ Аммаҕа үлэлээбит, олорбут Валерий Герасимович Иванов. Үс төгүл Аан дойду фольклор фестивалларыгар иккитэ Болгарияҕа, биирдэ Италияҕа баран кыттан «Золотой Орфей» үрдүк наҕарааданы ылан, бэйэбит группабытыгар (саастаахтар) Гран-При, лауреат, дипломант буолан сахабыт ырыатын-тойугун үрдүк таһымнаахтык омуктарга көрдөрөн биһирэтэн кэлбиппит. Ону таһынан, куоракка көһөн киирэн баран №38 Саха-Канадскай оскуолаҕа 7 сыл психологынан үлэлээтим. Пединститукка студеннардыын көрсүһүүгэ элбэхтик ыҥыраллар. Онон бары да олоххо активнай позициялаах олоробут диэххэ сөп. «Чараҥ» ансаамбылбыт девиһинии: «Кэрэтик олоруохха, кыраһыабайдык кырдьыахха» диэнинэн олохпут сиэрэ үрдүк айыылар төһөнү анаабыттарынан салҕанар”, — диэн Лидия Васильевна санаатын үллэһиннэ.

Бүгүн Аан дойду Дьахталларын күнэ. Биһиги Лидия Васильевнаны, бэйэтин кэмигэр Аммаҕа таһаарыылаахтык үлэлээбит, үгүс оҕону үөрэх-билии аартыгар киллэрбит, үөрэхтээһин сайдыытыгар ситиһиилээхтик үлэлээбит бэтэрээн педагогу сааскы бастакы бырааһынньыгынан, Кэрэ аҥардар күннэринэн истиҥник эҕэрдэлиибит, бары кэрэни-сырдыгы, бу сылдьарын курдук өссө да уһуннук көхтөөх олоҕунан олор диэн баҕа санаабытын тириэрдэбит.

“Амма олоҕо” хаһыат

Читайте дальше