Бэҕэһээ Чапчылҕан оскуолатын спортивнай саалатыгар рядовойуттан саҕалаан подполковнигар тиийэ араас чыыннаах-хааннаах полиция үлэһиттэрэ, бэтэрээннэрэ лыык курдук мустаннар Арассыыйаҕа полиция участковайын сулууспата төрүттэммитэ 100 сылын бэлиэтээтилэр.
Үбүлүөй өрөгөйүн үрдэтэн аал уот оттулунна, айах үрдэ охторулунна. Айыы дьиэтин алгысчыта Баһылай Качааккын уотун иннигэр сүһүөҕэр сөһүргэстээн туран Үрдүк Айыыларыттан көрдөһөр-ааттаһар тылын ыһыгынна. Тоҕус үрэх дохсун сүүрүгүнүү тохтор тойугун быыһыгар тугу омолуйарын өйдөөн-дьүүллээн истибитим – Учаскуобай дьон кыра-хара аймахха дурда-хахха халыҥа, күн ууһугар быыһал-абырал улахана буоллун диэн ааттаһар тыла ырааппыт, көрдөһөр өһө үрдээбит эбит. Домноох тыл тиийэн кутаа уоппут аҕыс сарадахтанан күүдэпчилэнэ күндээрбитигэр алгысчыт “Эһэкээммит үөрдэ, ылынна…” диэн киҥинэйэн кэбиһээт кыынньыбыт кымыһынан айах тутан алгыс баһын сыалаата.
Тойукатаах алгыс туома туолан эҕэрдэ тыла тохтоло суох кутулунна, наҕараада үрдэ суох бэрилиннэ. Улуус баһылыга Степан Кузьмин салалта уонна тус бэйэтин аатыттан эҕэрдэлээх тылын тириэрдэн туран махтал суруктарын майор Валерий Дьяконовка, капитан Сардаана Софроноваҕа, лейтенант Ньургуйаана Петроваҕа уонна сержант Дмитрий Костромыкиҥҥа туттарда.
Полиция начальнига Василий Стрекаловскай урут үлэлээн ааспыт бэтэрээннэри уонна бүгүн үлэлиир участковайдары ойуччу үрдүктүк тутарын биллэрдэ: “Участковайдар – дэгиттэр үлэһиттэр. Нэһилиэк туох баар кыһалҕатын, үөрүүтүн-хомолтотун барытын эттэринэн-хааннарынан аһардаллар. Түүнү-күнүһү аахсыбакка сулууспаҕа сылдьаллар. Урут үлэлээн ааспыт бэтэрээннэр ыччаттарбытыгар куруук холобур буолаллар. Бүгүн мустубут эдэр дьон кэнэҕэһин биһиги кэккэбитигэр кэлиэхтэрэ диэн күүтэбит”. Начальник инньэ диэн туран, билигин уурайан олорор полиция үлэһиттэригэр — капитан Еремей Артемьевка өр сыллаах үтүө үлэтин иһин Саха сирин ИДьМ миниистирин махтал суругун уонна “Саха АССР төрүттэммитэ 100 сыла” бэлиэни, майор Марфа Прокопьеваҕа “За отличие в службе” II истиэпэннээх мэтээли туттарда. Итиэннэ үлэлии сылдьар участковайдарга эҕэрдэ суруктарын биэрдэ.
Нэһилиэк баһылыктара кинилэргэ анаммыт хас участковайы ааҕа хайҕаан туран аҕыннылар, наҕараадаларын анаатылар. Чапчылҕан баһылыга Дьулустаан Юшков саҥардыы ананан үлэлээн эрэр эдэр участковай Христофор Неустроев бэйэтин үчүгэй эрэ өттүнэн көрдөрбүтүн, үлэтигэр бэрт бэриниилээҕин бэлиэтээтэ. Үс нэһилиэк бэрээдэгин үүйэн үлэлии олорор лейтенант Игнат Ноговицыны хайгыыртан соло булбатылар, биһирииртэн атыны билбэтилэр. Эмис баһылыга Прокопий Бубякин “Игнат Николаевич олус үчүгэйдик үлэлиир, мин да нэһилиэнньэ да инньэ диир”, — диирин быыһыгар эҕэрдэ суругун туттарда уонна участковайдарыгар биир куул собону анаабыттара Эмискэ кэтэһэ сытарын эттэ. Сатаҕайдаах Алтан Ноговицын эмиэ үтүө эрэ өттүн аҕыннылар. Баһылыгы солбуйааччы Татьяна Атласова “Участковайбыт Эмискэ олус уһаатаҕына арыт күнүүлүөх курдукпут”, — диэн үлэһит быһыытынан нэһилиэнньэҕэ ирэ иҥэн бэркэ сөбүлэппитин иһитиннэрдэ. Ону сэргэ Абаҕа, Болугур, Бөтүҥ аҕа баһылыктара эмиэ участковайдарын анаан-минээн кэлэн эҕэрдэлээн маанылаатылар.
Эҕэрдэлэр кэннэ нэһилиэк ыччаттарын икки ардыларыгар байыаннай эстафета күрэх буолла. Биэс киһилээх хамаанда түһүмэхтэргэ – аптамааты уонна бэстилиэти ыһан таҥнылар, “челночный бег” диэҥҥэ сырыстылар, уон сөкүүндэҕэ турникка тардыннылар, отут киилэлээх куулу сүкпүтүнэн сүүрдүлэр уонна канат тардыстылар. Түһүмэхтэр бары бириэмэнэн кэтэннилэр. Аҕыс хамаанда куоталаспытыттан 3-үс миэстэҕэ Соморсун хамаандата (хапытаан Петр Васильев) таҕыста. Соморсуннар эстафетаҕа бириэмэлэрэ 1,42 мүнүүтэ. Иккис миэстэҕэ Болугурдар тигистилэр. Хамаанданы нэһилиэк баһылыга Андрей Петров бэйэтэ хапытааннаан күрэхтэстэ. Болугурдар эстафетаҕа нэһилиэктэртэн лаппа үчүгэй көрдөрүүлээхтэрин (1,35 мүн.) дьүүллүүр сүбэ бэлиэтээтэ. Итиэннэ бастакы миэстэни Амматааҕы ИДьМ хамаандата ылла. Кинилэр бириэмэлэрэ 1,33 мүнүүтэ. Кыайыылаахтарга кубоктары кытары харчынан наҕараадалары туттардылар.
Олег ЕГОРОВ.